Sociaal gedrag hond

De hond is het tweede populairste huisdier in Vlaanderen. Volgens cijfers uit 2018 van de European Pet Food Industry Federation (FEDIAF) hebben ongeveer 80 miljoen huishoudens in Europa een huisdier, waarvan 24% één of meerdere honden. De onderzoekslijn focust zich op het bestuderen van het gedrag van honden met focus op het sociaal functioneren van honden in relatie tot de mens. Kennis en expertise hierrond wordt steeds van groter belang in onze samenleving. Enerzijds wenst Vlaanderen zich te profileren als fokcentrum van honden. Gedrag en karakter is hierin ook een steeds belangrijker wordende factor. Binnen de onderzoekslijn willen we ons profileren als experten rond het gedrag van honden. De sector staat voor enkele uitdagingen. In de grote fokkerijen zijn fokteven na enige tijd niet meer inzetbaar als kweekteef en dienen zij geadopteerd te worden. Er worden echter, vanuit het brede publiek en de politiek vragen gesteld of deze dieren voldoende gesocialiseerd zijn om opnieuw bij mensen in huis te vertoeven. Anderzijds is de prevalentie van bijtincidenten met honden nog steeds relatief hoog. Daar zijn verschillende redenen voor o.a. opvoedingstechnieken, het niet (h)erkennen van stress signalen van honden door de mens (en zelfs de eigenaar), socialisatie van de pup maar ook de sociale vaardigheden van de hond zelf spelen een rol.

Het onderzoek richt zich op het in kaart brengen en een oplossing bieden aan enkele hiaten omtrent dit onderwerp.

Een van de hiaten is, wat is eigenlijk een sociale hond? Waaraan herken je die en ook heel belangrijk hoe gaat de modale burger momenteel dit begrip invullen?  Uit de wetenschappelijke literatuur is er geen eenduidige definitie of omschrijving van wat een sociale hond is. Het onderzoek spitst zich toe op het in kaart brengen van hoe mensen (zowel professionelen, honden eigenaars als de modale mens) gedrag gaan interpreteren. Aan welk gedrag koppelen ze het al of niet sociaal zijn van een hond en hangt dit dan samen met vanuit het standpunt van de hond sociale gedragingen? Gaan mensen bij het beschrijven van sociaal gedrag rekening houden met leeftijd, ras of andere kenmerken van honden? Is het al of niet sociaal vinden van een hond afhankelijk van andere factoren onafhankelijk van het gedrag van de hond zoals het al of niet eigenaar zijn van de hond, gender, kennis van stress signalen bij honden,…?

Aan de andere kant zal er nagegaan worden hoe honden effectief reageren op een vreemd persoon in het, in de pwo ontwikkelde, testprotocol.  Hierin kunnen honden geobserveerd worden m.b.t. hun gedrag naar een vreemde persoon in een standaardiseerde setting en op een objectieve manier. Hierbij zal nagegaan worden of er verbanden zijn tussen de reactie van de dieren in de test en het functioneren van de honden in gezinnen en de maatschappij. Op die manier kan mogelijks een inschatting gedaan worden van welke factoren een objectieve en correcte aanduiding kunnen geven voor het al of niet sociaal functioneren van een hond.

Anderzijds wordt in de selectie van ouderdieren bij het fokken o.a. aandacht besteed aan grootte en andere uiterlijke kenmerken, maar deels ook aan medische aspecten zoals het voorkomen van allerlei aandoeningen (orthopedische problemen, dwerggroei, neurologische aangeboren afwijkingen,…). Meer en meer komt ook gedrag en karakter in beeld. Als onderzoekslijn gedrag dier wensen we ons te specialiseren in de vroege detectie van mogelijks minder sociaal vaardige dieren, aangezien kennis hierrond kan bijdragen tot het beter functioneren van de dieren in onze samenleving.

De onderzoekslijn onderscheidt zich van andere onderzoekslijnen binnen Vives doordat het typisch dier gerelateerd is en met nadruk op het gedrag van honden. Tegenover andere onderzoeksgroepen onderscheidt deze onderzoekslijn zich door het reeds beschikbaar zijn (en het uitbreiden) van een datapool aan gegevens verkregen vanuit een gestandaardiseerde testsetting. Tevens wordt het gedrag van de hond t.o.v. een vreemd persoon op een objectieve manier in kaart gebracht. Hierbij worden er ook internationale samenwerkingen aangegaan voor geautomatiseerde beeldanalyse.