Karakterisering, veredeling en vermeerdering van regionale hoprassen

In Vlaanderen, en bij uitbreiding heel België, bestaat geen eigen veredelingsprogramma voor hop. De hopteelt in Vlaanderen, die zich voornamelijk situeert in de streek rond Poperinge, bestaat uit rassen die in het buitenland ontwikkeld werden en in Vlaanderen aangeplant worden.

Door het groot belang van hop in het brouwproces werden de voorbije decennia in verschillende landen veredelingsprogramma’s opgericht om de hoprassen te verbeteren. Deze programma’s richten zich niet enkel op brouwkarakteristieken (aroma en bitterheid), maar ook opbrengst en ziekteresistentie van de hopplant behoren tot de belangrijke selectiecriteria. Echter, deze nieuwe buitenlandse hoprassen worden afgeschermd met licenties waardoor Vlaamse telers deze nieuwe rassen niet kunnen telen. Dit maakt dat de Vlaamse hoptelers niet mee zullen evolueren met het telen van nieuwere en betere rassen en zij vrezen dat dit in de toekomst nefast zal zijn voor de Vlaamse hopsector.

Daarom wil de Vlaamse hopsector een eigen veredelingsprogramma opzetten om de 171 ha hop in Vlaanderen in de nabije toekomst te behouden en op termijn zelfs te verdubbelen. De stijgende interesse van brouwerijen in Belgische hop zet deze ambities alleen maar kracht bij. De eerste stappen voor dit veredelingsprogramma werden reeds in 2019 opgestart, met de aanleg en uitbreiding van een hopbasiscollectie, het uitvoeren van de eerste kruisingen en ziekteproeven en de opkweek van de eerste hopzaailingen. Anno 2022 zijn de eerste kandidaatrassen al op het veld te vinden.

Binnen het Vlaio LA HopBel 2.0 project zullen regelmatig nieuwe kruisingen uitgevoerd worden met de jaarlijkse ontwikkeling van nieuwe kandidaatrassen die geëvalueerd zullen worden op landbouwkundige parameters zoals opbrengst, groeikarakteristieken, vroegheid,… Ondertussen zullen kruisingsprotocols worden geoptimaliseerd en biotoetsen worden ontwikkeld tegen echte meeldauw, valse meeldauw en Verticillium. Deze biotoetsen kunnen dan gebruikt worden om de bestaande hopcollectie en de nieuwe kandidaatrassen te screenen op resistentie en op die manier de ontwikkeling van ziekte resistente variëteiten te ondersteunen.

Naast de landbouwkundige evaluatie wordt er veel aandacht besteed aan de brouwwaarde van hop waarbij de hopzuren, essentiële oliën en polyfenolen geanalyseerd zullen worden. Een groep van experten zal hierbij ook een sensorische analyse uitvoeren en de aromakwaliteit beoordelen.

Finaal zullen de meest beloftevolle rassen ook beoordeeld worden aan de hand van brouwproeven. Tenslotte worden ook de commerciële vermeerdering van hop in Vlaanderen geëxploiteerd. Op dit moment worden de commerciële variëteiten vooral in het buitenland vermeerderd maar er zullen samenwerkingen opgestart worden met bedrijven om de nieuw ontwikkelde variëteiten in Vlaanderen virusvrij te vermeerderen en enkel voor de Vlaamse hopteler ter beschikking te stellen. Het globaal doel van dit project is dus om ervoor te zorgen dat de Vlaamse hoptelers niet langer afhankelijk zijn van buitenlandse hoprassen, maar zelf over nieuwe eigen hoprassen beschikken die ziektetoleranter zijn, betere aroma’s hebben voor de brouwerijen en beter bestand zijn tegen de veranderende klimaatomstandigheden.