De maatregelen om het coronavirus in te dijken, hebben invloed op jong en oud. Ouders worden tijdens deze moeilijke tijden tot leerkracht gebombardeerd. Het is zeker niet evident om plotseling deze taak te vervullen zonder enige voorkennis. Zeker als vele gezinnen dit nog moeten combineren met (tele)werk, huishouden, enz.
Het studiegebied onderwijs van VIVES draagt graag zijn steentje bij en deelt zijn expertise. Hieronder stellen we zeven tips voor om een positief leerklimaat thuis te creëren. VIVES biedt de bachelors kleuteronderwijs, lager onderwijs en secundair onderwijs aan op de campussen van VIVES Kortrijk, VIVES Brugge Xaverianenstraat en VIVES Torhout.
1. Hoe creëer je bij jonge kinderen tijdsbesef?
Sommige kinderen denken dat het vakantie is. Andere jonge kinderen denken dat de school toe is omdat kinderen ziek zijn en de juffen koffie drinken… en het nu heel de tijd zondag is. Tijd is een moeilijk begrip. Om een beetje ‘grip’ te krijgen op de tijd kan een visuele voorstelling van de week helpen. Pictogrammen of foto’s stellen de halve of volledige dagen school voor. Ook de vrije tijd en het weekend worden aangeduid.
2. Hoe bied je structuur aan tijdens de dag?
Maak een dagschema op en plaats de geplande activiteiten na elkaar. Zo creëer je rust. Voor jonge kleuters kan je starten met een halve dag. Plaats een pionnetje bij de activiteiten die je samen met je kind doet en welke activiteiten je kind zelfstandig doet. Vergeet de rustmomentjes zoals fruit, koek, speeltijd… er niet op te zetten. Een ideaal moment om even frisse lucht op te zoeken. Bewegen is gezond!
3. Hoe stimuleer je op positieve manier je kinderen?
Zorg voor 3 vitamines zodat kinderen kunnen groeien en zich goed voelen. Op die manier kan je ‘autonomieondersteunend’ opvoeden. Laat kinderen de keuze ervaren bij het uitvoeren van activiteiten. Vertrek vanuit wat jouw kind motiveert en interesseert. Daarnaast moeten ze ook het gevoel hebben dat ze zichzelf kunnen zijn en dat ze een activiteit zelfstandig kunnen uitvoeren. Kinderen hebben nood aan ‘autonomie’. Neem dus niet te vlug het zelf over, maar stimuleer hen om de opdracht zelf aan te pakken en bied enkel hulp waar nodig. Hierdoor voelen ze zich ‘competent’. Het gevoel van “dit lukt me ook”. Tot slot is er behoefte aan relationele verbondenheid. Het ervaren dat je als ouder betrokken bent, het meeleven en tijd doorbrengen komt je band met je kind ten goede.
4. Hoe heb je oog voor de totale ontwikkeling van je kind?
Focus je dus niet enkel op taal of rekenen, maar geef ook kansen om samen te koken, groene vingers te hebben, probleemoplossend aan het werk te gaan, te bewegen, te zingen, toneel te spelen, enz. Hieronder vind je enkele inspirerende websites:
- Op zoek naar recepten om samen met je kleuter klaar te maken? Bekijk onze pagina over kookfriezen.
- Maak een tekening, schrijf een brief naar je (over)grootouders of naar een zorgcentra. Plak je enveloppe toe met kleefband.
- Zin in uitdagende ‘computationele’ opdrachten met huis, tuin- en keukenmateriaal om zo aan de probleemoplossende vaardigheden van je kinderen te werken. Meer info vind je hier: www.stemcomputer.be (kies voor de unplugged activiteiten, tenzij je bepaalde educatieve robots in huis hebt).
- Groene vingers? Vind inspiratie in www.schoolatplatteland.be/activities
- Genieten van je tuin. Ga voor openluchtonderwijs en voer je activiteiten uit in open lucht. Houd natuurlijk wel rekening met de corona-richtlijnen. Inspiratie vind je op onze website over outdoor education.
- Samen snoezelen met je kleuters? Genoeg ideeën om een volledige snoezelkamer in te richten: ontdek onze snoezelfiches.
- Durf je nog een stapje verder te gaan en wil je onderzoekend gaan leren? Meld je gratis aan op www.onderzoekendleren.be en krijg toegang tot heel wat opdrachten en filmpjes.
- Studeertips, planningstools en apps vind je op studiecoach.vives.be/category/taal/
5. Hoe kan je iets helder uitleggen?
Leg vooraf aan je kind het doel van de les uit. Vertrek vanuit de leefwereld van de kinderen om iets uit te leggen. Een voorbeeld zegt meer dan duizend woorden. Gebruik zoveel mogelijk concreet materiaal. Met huis-, tuin- en keukenmateriaal kom je al heel wat verder. Bijvoorbeeld een doos eieren om het getal 6 uit te leggen, een taartvorm om breuken te tonen, duploblokken om constructies te maken, te vermenigvuldigen, een staafdiagram te bouwen.
6. Hoe stel je goede vragen?
Om de juiste informatie te krijgen en kinderen via vraaggesprek tot leren te brengen is de manier van vragen stellen belangrijk. Stel de vraag in actieve vorm (dus vermijd bijzinnen), op wie-, wat-, wanneer, waardoor- of hoevragen kan je gerichte antwoorden verwachten. Waaromvragen lokken vaak een verdedigende reactie uit. Stel dus niet meer dan één vraag tegelijk en varieer in open en gesloten vragen. Durf kinderen ook uit te dagen en blijf zelf niet te lang aan het woord. Laat kinderen het antwoord, de oplossingsweg zelf formuleren.
7. Hoe je kind wijs laten omgaan met media?
Heel wat kinderen worden momenteel aangespoord om via de online tools oefeningen te maken. Laat je kind groeien op vlak van mediawijsheid. Dit kan je doen door interesse te tonen in zijn of haar mediagebruik. Hier samen over praten kan bijdragen tot het voorkomen van online pesten. Plaats de computer indien mogelijk op een zichtbare plaats. Kinderen en jongeren met internettoegang op de slaapkamer, vertonen namelijk meer risicogedrag vergeleken met kinderen die geen internet op de slaapkamer hebben. Niettegenstaande open of heimelijk monitoren een verschil in aanpak is, stellen onderzoekers dat bij beide manieren, het kind vaak strategieën zal ontwikkelen om de controles te omzeilen. Ga dus in dialoog.
Belangrijk om te weten: het zijn maar tips. Jij kent je kind het beste. Weet dat het bij de beste leerkrachten ook wel eens in het honderd loopt. Daar leer je uit. Wees dus wat mild voor je eerste stappen in het thuisonderwijs en geniet van de leerrijke en warme momenten.