Houtskeletbouw heeft veel potentieel maar wordt weinig toegepast in Vlaanderen

Houtskeletbouw gebeurt momenteel nauwelijks in Vlaanderen. Nochtans is het een duurzame manier van bouwen die mogelijkheden biedt om onze ecologische voetafdruk de komende decennia drastisch te verkleinen. Lot Samyn, laatstejaarsstudent van de bachelor bouw bij Hogeschool VIVES volgde een aantal verbouwprojecten van dichtbij en onderzocht of houtskeletbouw een toekomst heeft in Vlaanderen.

Houtskeletbouw

Bij houtskeletbouw wordt een woning volledig opgetrokken in hout. Daardoor kan een volledige woning van ontwerp tot oplevering gerealiseerd worden in vier tot zes maanden. “Eenmaal afgewerkt zie je aan de buitenzijde van een woning vaak niet of het om een houtskeletbouw of een traditionele bouw gaat”, zegt Lot Samyn, laatstejaarsstudent bouw aan Hogeschool VIVES. Zij onderzocht de bouwmethode in het kader van haar bachelorproef.

Duurzaamheid

Volgens Lot is hout als basismateriaal ecologisch gezien een betere optie dan beton en staal: “Voor de productie, de verwerking en het transport van hout is veel minder energie nodig vergeleken met traditionele bouwmaterialen. Voor beton is dubbel zo veel energie nodig als voor hout. Als we het hebben over gewapend beton is dat zelfs acht keer zo veel.” Voor de bouwsector, die verantwoordelijk is voor ongeveer 38% van de wereldwijde CO₂-uitstoot, is houtskeletbouw dus een duurzamer alternatief.

40% van de bevraagden staat open voor houtskeletbouw

Lot bevroeg bijna 140 mensen naar hun bereidheid om in de toekomst zelf te kiezen voor houtbouw. “Bijna de helft van de bevraagden antwoordde dat ze het misschien zouden overwegen, maar dat ze op vandaag kennis missen over de mogelijkheden en meerwaarde van houtbouw. Dat is een grote groep. Daarnaast gaf bijna 40% van de bevraagden aan dat ze ervoor openstaan omdat het duurzamer is en omdat het bouwproces veel sneller gaat. Ongeveer 10% gaf aan er niet voor open te staan.”

Extra werkgelegenheid

De Europese houtsector biedt momenteel werkgelegenheid aan ongeveer drie miljoen mensen. Bij een omschakeling zou de houtsector verder groeien. “Als de Europese Unie 30% van alle nieuwe huizen zou optrekken in houtskelet, wat overeenstemt met 300.000 woningen per jaar, ontstaat er een extra vraag van 15 miljoen m³ hout. Dat lijkt een gigantische hoeveelheid, maar een land als Zweden produceert jaarlijks alleen al meer hout,” aldus Lot.

Zelf bouwen met duurzaam hout

Voor wie zelf aan de slag wil met hout, ten slotte nog deze tip: ga op zoek naar het FSC-label. Het label staat garant voor verantwoord bosbeheer, wat betekent dat er voor elke gekapte boom een nieuwe wordt aangeplant. “Ook de oorsprong van het hout is van belang”, vertelt Lot. “Liefst wordt hout gebruikt van Europese, lokale oorsprong om aan duurzaam houtgebruik te doen.”

Voordelen houtbouw

Aan bouwen met hout zijn vier duidelijke voordelen verbonden:

• Houtskeletbouw verloopt veel sneller. Heel wat onderdelen worden voorbereid in het atelier, vaak gelijktijdig met de grondwerken.
• Omdat er geen droogtijden zijn na de montage start je meteen met de afwerking. Er is dus ook een kortere werftijd.
• Er is minder geluid voor omwonenden en minder zwaar transport.
• Bij een uitbreiding of optopping komt houtbouw vaak goedkoper uit dan traditionele bouw. Natuurlijk is iedere situatie anders en heb je best een duidelijk beeld alvorens te beslissen.

Nadelen houtbouw

Bij houtbouw is het cruciaal om hout droog te houden, zeker bij de start van het bouwproces. Hout is immers gevoeliger voor vocht en schimmelvorming. Ook een correcte luchtdichting is daarom belangrijk.