Decreet over COVID-19-maatregelen in het hoger onderwijs unaniem goedgekeurd door het Vlaams Parlement
Het hoger onderwijs paste de voorbije maanden de onderwijsactiviteiten aan, en dus ook de toetredingsovereenkomsten met de studenten (de zogenoemde ECTS-fiches). En omdat de einddatum van social distancing nog niet gekend is, is het ook niet uit te sluiten dat deze periode zich nog uitstrekt tot ver voorbij de oorspronkelijk voorziene periodes van examens en deliberaties.
Hogescholen en universiteiten willen zo veel als mogelijk studieduurverlenging voor hun studenten vermijden. Maar om de vorm en het tijdstip van examens flexibel te kunnen aanpassen of opleidingsonderdelen anders te kunnen organiseren, en om alle betrokken partijen de nodige rechtszekerheid te bieden is een aangepast wettelijk kader noodzakelijk. Met dit decreet krijgen de universiteiten en hogescholen tijdens de COVID-19 crisis hiervoor meer mogelijkheden. Wel blijven raadpleging van studenten en duidelijke, tijdige communicatie essentieel.
Dit decreet is enkel van toepassing tijdens het academiejaar 2019-2020. Het is een parlementair initiatief, maar de voorbereiding gebeurde met inspraak van VLIR, VLHORA en VVS.
Belangrijkste elementen
- Om te vermijden dat studenten bepaalde leerstof of stages missen en daardoor dit academiejaar niet kunnen afstuderen, kunnen opleidingsonderdelen op een later ogenblik worden ingehaald. De evaluatie of deliberatie van een student voor een opleidingsonderdeel of opleiding kan worden uitgesteld tot op een later ogenblik dan voorzien in het onderwijs- en examenreglement, indien nodig tot op een datum na het beëindigen van het academiejaar 2019-2020.. Om de gelijkwaardigheid voor studenten te behouden, wordt het diploma retroactief uitgereikt op de voor dit academiejaar voorziene datum.
- De ECTS-fiches of de toetredingsovereenkomsten met studenten, kunnen eenzijdig gewijzigd worden om de impact van de COVID-19 maatregelen op te vangen. Deze wijzigingen kunnen verschillend zijn voor bepaalde groepen van studenten, maar moeten wel gemotiveerd worden op basis van objectieve criteria. Een aanpassing van de toetredingsovereenkomsten kan enkel na een raadpleging van studenten (via de studentenraad, een studentenvertegenwoordiging op opleidings-, facultair of departementaal niveau of de individuele student). In VIVES hebben we ervoor gekozen om deze raadpleging op opleidingsniveau te houden met de studenten van de POC's. De hogeschool of universiteit moet ook tijdig en eenduidig hierover naar de studenten communiceren. Transparantie en toezicht hierop moet worden voorzien.
Wat betekent dit voor studenten?
Zal het academiejaar voor iedereen langer duren? En kan ik afstuderen?
Een belangrijk uitgangspunt is dat studieduurverlenging zoveel mogelijk moet worden vermeden. Door het decreet kan een student:
- later afstuderen en toch nog het diploma van het academiejaar 2019-2020 behalen op de oorspronkelijke einddatum,
- slagen voor een opleidingsonderdeel zonder dat de student zich moet inschrijven voor volgend academiejaar en dus opnieuw inschrijvingsgeld moet betalen, en zonder nadelig effect op het leerkrediet.
Wat met werkplekleren en stages?
De COVID-19 maatregelen hebben ook impact op werkplekleren, stages, praktijkvakken, werkcolleges en vormen van permanente evaluatie. Soms zijn stages in het werkveld niet meer mogelijk. Soms zijn alternatieve onderwijsvormen ook nodig om redenen van social distancing. Universiteiten en hogescholen kunnen in het belang van de studievoortgang van de student onderwijsvormen flexibel aanpassen, mits raadpleging van de studenten. Werkvormen kunnen tijdens het lopende academiejaar wijzigen. Ook een deel van de voorziene stages kan bijvoorbeeld via simulatieonderwijs worden aangepast.
Welke inspraak heeft de student in een beslissing over de wijziging aan zijn ECTS-fiche?
Een eenzijdige wijziging door de hogeschool of universiteit is enkel mogelijk op voorwaarde dat studentenparticipatie gegarandeerd is. Die studentenparticipatie kan verlopen via
- de studentenraad;
- een wijze van studentenvertegenwoordiging op opleidings-, facultair of departementaal niveau waarover de studentenraad geraadpleegd werd (VIVES heeft ervoor gekozen om de studenten van de POC's te bevragen);
- de individuele student.
Op deze manier kan er snel worden overgegaan tot een herplanning van de examenperiodes.
Wat zijn de gevolgen voor de examenperiode?
De examenperiode kan naar een later tijdstip verschuiven. Het recht op een tweede examenkans blijft gegarandeerd, tenzij de aard van het opleidingsonderdeel door de genomen maatregelen niet langer toelaat dat tweemaal wordt geëxamineerd. Deze uitzondering moet door de universiteit of hogeschool grondig gemotiveerd worden. De universiteit of hogeschool moet aantonen dat ze alle kansen heeft benut om gebruik te maken van de mogelijkheid de examenvorm te wijzigen en om te evalueren buiten de voorziene examenperiodes.
Waar kan ik als student terecht voor meer informatie?
De hogeschool of universiteit waar de student is ingeschreven moet voor eenduidige en transparante communicatie zorgen naar haar studenten. Hiervoor hebben zij een of meerdere personen aangesteld. Op Toledo vind je voor elk opleidingsonderdeel van je ISP dus de nodige informatie over de aanpassingen die werden doorgevoerd.
Context
Wat is een decreet?
Een Vlaams decreet is een wet. In decreten worden de algemene regels voor de samenleving en de werking van de Vlaamse overheid met inbegrip van het onderwijs vastgelegd. Zowel de regering als de Vlaamse volksvertegenwoordigers kunnen een nieuw decreet voorstellen. Een bestaand decreet veranderen, kan alleen maar door een ander decreet goed te keuren. Decreten moeten altijd goedgekeurd worden door het Vlaams Parlement.
Waarom nu een nooddecreet “Hoger Onderwijs”?
Door urgentie, en dus nu ook tijdens de Covid-19 crisis is er nood aan een aanpassing van geldende wetten en reglementeringen. Het hoger onderwijs is in een digitale modus overgestapt waardoor onderwijsactiviteiten aangepast moeten worden, en dus ook de toetredingsovereenkomsten met de studenten (de zogenoemde ECTS-fiches). En omdat de einddatum van social distancing nog niet gekend is, is het ook niet uit te sluiten dat deze periode zich nog uitstrekt tot ver voorbij de oorspronkelijk voorziene periodes van examens en deliberaties.
Om vorm en tijdstip van examens flexibel te kunnen aanpassen of opleidingsonderdelen anders te kunnen organiseren, is een aangepast wettelijk kader noodzakelijk. Met dit decreet zijn de universiteiten en hogescholen tijdens de coronacrisis beter gewapend om studieduurverlenging voor hun studenten te vermijden. Wel blijven raadpleging van studenten en duidelijke, tijdige communicatie essentieel.
Dit nooddecreet is enkel van toepassing binnen de afgelijnde periode van het academiejaar 2019-2020.“